Zalet używania wózków o napędzie gazowym jest wiele. Jest to przede wszystkim rozwiązanie tanie i ekologiczne – powoduje wydzielanie mniejszej ilości szkodliwych związków do atmosfery niż inne paliwa. Ponadto wózek zasilany gazem może być używany w zamkniętych pomieszczeniach, a także w obecności dzieci, bez obaw, że będą one narażone na wdychanie szkodliwych spalin. Na takim wózku można też pracować przez cały dzień bez konieczność doładowywania akumulatora, jak ma to miejsce w przypadku wózków elektrycznych.
Zasady zasilania wózka gazem płynnym
Gaz służący do napędu wózków widłowych to skroplony gaz ropopochodny, tzw. LPG (liquid petroleum gas). Jest to mieszanina węglowodorów nasyconych, głównie propanu i butanu oraz, w mniejszych ilościach, innych gazów, takich jak np. metan, etan, propylen. LPG jest bezbarwny i bezwonny, w stanie naturalnym występuje w stanie gazowym, natomiast do celów użytkowych, takich jak wykorzystanie właśnie jako napęd do wózków, poddaje się go skropleniu.
Gaz LPG przechowuje się w specjalnych butlach, które muszą spełniać wymogi Urzędu Dozoru Technicznego. Podlegają one ponadto kontroli co 10 lat. Każda butla powinna być wyposażona w etykietę, na której znajdują się podstawowe informacje, takie jak:
- nazwa i adres wytwórcy
- pojemność zbiornika
- numer fabryczny zbiornika
- rodzaj przechowywanej substancji
- masa netto ładunku (czyli 11 kg)
- masa pustej butli
- ciśnienie robocze oraz próbne
- informacje dotyczące kontroli przez UDT
Gaz LPG charakteryzuje się dużym wzrostem objętości przy niewielkim wzroście temperatury, dlatego maksymalne wypełnienie wózka nie powinno przekraczać 80%.
Wymiana butli gazowej w wózku widłowym – poradnik
Przede wszystkim należy mieć świadomość, że wymiany butli gazowej w wózku widłowym mogą dokonywać jedynie przeszkoleni pracownicy posiadający odpowiednie certyfikaty! Uprawnienie takie można uzyskać, zwykle za dodatkową opłatą, często od razu przy robieniu kursu na operatora wózka. Jeśli w zakładzie nie ma osoby posiadającej podobne kwalifikacje, należy oddać wózek do serwisu, gdzie zajmą się tym fachowcy.
Po czym poznasz, że w butli brakuje gazu? Wózek może zacząć nierówno pracować lub włączy się kontrolka sygnalizująca niski poziom gazu. Należy zatrzymać wówczas wózek w miejscu przeznaczonym do wymiany butli gazowej, zaciągając hamulec postojowy. Następnie wezwij osobę uprawnioną do wymiany butli gazowej w wózku widłowym. Oto kolejne czynności dokonywane podczas wymiany:
1. Wyjęcie pustej butli: należy zakręcić zawór gazu w butli oraz odłączyć przewód od zaworu butli. Następnym krokiem jest odpięcie zatrzasków i wyjęcie pustej butli oraz zakręcenie zaślepki na jej zawór. Odłóż zużytą butlę na miejsce do tego przeznaczone.
2. Założenie nowej butli: weź nową butlę – wcześniej jednak należy się upewnić, że zawiera ona dobry gaz,czy nie jest uszkodzona itd. Odkręć zaślepkę z butli i sprawdź stan uszczelki umieszczonej na zaworze oraz stan gwintu łączącego butlę z przewodem elastycznym. Gdy nie zauważyłeś żadnych uszkodzeń, umieść butlę w miejscu do tego przeznaczonym w pozycji leżącej i zapnij zatrzaski. Następnie należy dokręcić przewód elastyczny do zaworu butli. Ostatnim etapem jest odkręcenie zaworu butli i sprawdzenie szczelności. Zawór należy odkręcać powoli – zbyt szybkie wykonanie tej czynności może doprowadzić do rozprężenia gazu i tym samym – nawet do zamrożenia ręki operatora.
Pamiętaj o bezpieczeństwie!
Mimo że gaz LPG nie jest trujący, należy pamiętać o jego właściwościach fizyczno-chemicznych i związanych z tym zagrożeniach:
- jest to gaz łatwopalny, nie należy więc wymieniać butli w pobliżu otwartego ognia
- w zetknięciu ze skórą ludzką może powodować odmrożenia
- gdy jego stężenie jest zbyt duże, może wyprzeć powietrze i mieć działanie duszące.
Niezwykle ważne jest także miejsce przechowywania butli. Należy je umieszczać w specjalnych kontenerach o konstrukcji ażurowej – dla stałej cyrkulacji powietrza. Kontenery takie powinny znajdować się w odległości co najmniej 8 m od budynków mieszkalnych oraz co najmniej 3 m od wszelkich innych budynków oraz studzienek czy zagłębień. Pod żadnym pozorem nie można ich przechowywać w pomieszczeniach znajdujących się poniżej poziomu gruntu, w miejscach, gdzie przechowywana jest żywność, w kotłowniach, w pobliżu innych źródeł ciepła lub blisko maszyn o napędzie silnikowym. Pomieszczenie, w którym przechowujemy butle, musi być bardzo dobrze wentylowane. Nie można umieszczać w jednym pomieszczeniu butli z gazem LPG z butlami z gazem ziemnym.
Podczas wymiany butli gazowej w wózku widłowym należy zawsze mieć założone rękawice ochronne! Należy także odpowiednio obchodzić się z butlą – unikać jej przetaczania i rzucania. Podczas instalacji nowej butli należy chronić zawór przed uszkodzeniem, a w trakcie pracy na wózku regularnie kontrolować szczelność instalacji oraz reagować na wszelkie niepokojące sygnały mogące świadczyć o tym, że gaz wycieka. Wymiana butli powinna być przeprowadzana jedynie w przeznaczonym do tego, dobrze wentylowanym pomieszczeniu.
Objawy zatrucia gazem LPG to m.in. wymioty, ślinotok czy ból głowy. Należy wówczas zapewnić poszkodowanej osobie natychmiastowy dostęp do świeżego powietrza, wyprowadzając ją na zewnątrz, a w razie gdyby objawy nie ustąpiły, wezwać pogotowie.
Podsumowanie
W tym artykule staraliśmy się przeprowadzić Cię krok po kroku po zasadach wymiany butli z gazem, a także uświadomić Ci, jakie właściwości fizyczne i chemiczne ma gaz używany do napędzania wózków widłowych. Dzięki temu możesz pracować z pojazdami o napędzie gazowym bardziej świadomie oraz z większą dbałością o bezpieczeństwo swoje i innych. Od teraz wymiana butli gazowej w wózku widłowym nie ma już dla Ciebie tajemnic!
Profesjonalną wymianę butli gazowych oferują autoryzowane serwisy, m.in. Manitou24 (sprawdź tutaj) Toyota (sprawdź tutaj) czy CESAB (sprawdź tutaj).
