Najdłuższy most świata. Kanada w Szymbarku

W ubiegłą niedzielę, 16 sierpnia Centrum Edukacji i Promocji Regionu pękało w szwach. Zabrzmiały hymny: Polski, Kanady i Kaszub. W niejednym oku gości zza oceanu i gospodarzy zakręciła się łza. Radości, entuzjazmu, nie było końca.
Nietypowo i wyjątkowo hucznie obchodziliśmy w Szymbarku Światowy Dzień Kaszubów. W 2009 roku mija 150 rocznica osadnictwa Kaszubów w Kanadzie.
- Polacy rozsiani są na całym świecie – mówił wzruszony Daniel Czapiewski, właściciel firmy DANMAR, twórca Centrum Edukacji i Promocji Regionu, pomysłodawca i realizator przedsięwzięcia. - Cieszę się, że z nami są Sybiracy, że z nami jest kaszubska Polonia. Na przykład w Niemczech dzisiaj mieszka około 3 milionów Polaków. Należy im się wielki hołd, ale pod warunkiem, że nie zapominają o swoich korzeniach.
- Na co dzień w telewizji nam opowiadają, że samoloty spadają, ludzie mordują się nawzajem – kontynuował Czapiewski. -  My, Kaszubi pokazujemy coś innego, że można się cieszyć z tego, że mamy ziomków za oceanem. Chcemy się integrować. Już nie mówię o pięknym patriotyzmie.
- Dzisiaj wielki dzień mamy - powiedział David Schulist, prezes Stowarzyszenia Kaszubów w kanadyjskiej miejscowości Wilno w Ontario. – Przybyliśmy śladem naszych przodków, którzy pozostawili tu swoją Ojczyznę. Ale zachowaliśmy kaszubski język, polską kulturę! Dziękujemy za zaproszenie. Jesteśmy w domu!
- Nie boimy się pracy, nie boimy się trudu – kontynuował prezes. - Wspólnymi siłami zbudowaliśmy łączący nas na zawsze most! Wiwat Kaszubi na całym świecie! Jestem przedstawicielem piątego pokolenia Kaszubów mieszkających w Kanadzie i jeszcze mówię po kaszubsku. Zachowujmy tradycje i mówimy po kaszubsku. Jesteśmy silni, stanowimy jedność! Niech żyją Kaszuby!
Obok niego stała grupa Kaszubów z Kanady na czele z Eddem Chippior i jego córką, Sarą, którzy podarowali Danielowi Czapiewskiemu chatę wybudowaną w 1858 roku przez przodków – Mariannę i Augusta Szczypiorów z Sierakowic w powiecie kartuskim.

Przetarli szlaki
- Nam się udało zakończyć podziały, bariery, granice, ale to kosztowało - powiedział Lech Wałęsa. – Jeździłem i teraz jeżdżę po świecie, wszędzie spotykam Polaków, Kaszubów, rodaków z tej ziemi. Zastanawiałem się dlaczego, czy Pan Bóg nas skarał, czy wyróżnił? Dochodzę do wniosku, że wyróżnił. Oni pokazali, że ludzie różnych narodów mogą żyć obok siebie. Zanim pojawiły się pojęcia: jedność europejska, globalizacja, przetarli szlaki. Zapłacili za to.
- Teraz my, szczęśliwi, że żyjemy w takich czasach, powinniśmy przynajmniej pamiętać o nich, spisać ich historię i jednocześnie czynić wszystko, żeby więcej nigdy nic podobnego się nie powtórzyło  – kontynuował Wałęsa. – Polacy są w każdym zakątku ziemi, trzeba uczynić ich ambasadorami łączenia, ambasadorami robienia dobrych interesów. Niech świat zjednoczą tak, żeby już nikt nigdy nie wpadł na pomysł izolacji. Jeśli tego nie zrobimy, będziemy wpadać w kryzysy. Będą powracać pretensje mniejszościowe. Kaszubi, przyjmijcie mnie przyjęli i będziemy wspólnie budować!

Kaszubskie trwanie
- My, Kaszubi, jesteśmy wdzięczni Lechowi Wałęsie i całemu ruchowi Solidarności, że możemy korzystać z tej wielkiej wolności, który dał nam Sierpień 1980 roku i później rok 1989 - mówił senator RP Kazimierz Kleina, przewodniczący Kaszubskiego Zespołu Parlamentarnego. – Bez tego wielkiego ruchu nie mogłoby dzisiaj ponad 10 tysięcy dzieci kaszubskich uczyć się języka kaszubskiego w szkołach. W imieniu pana premiera Donalda Tuska dziękuję Polakom i Kaszubom w Kanadzie za 150 – letnie trwanie przy tradycji, kulturze, kaszubskim języku.
- To dla nas Kaszubów w Polsce wielki znak, że będąc na obczyźnie, można być przywiązanym do swoich korzeni – kontynuował Kleina. - Dziękuję, że Kaszubi w Kanadzie potrafią aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym Kanady, że osiągają wysokie pozycje. Przedstawiciel Kaszubów jest także deputowanym do parlamentu Kanady, są przedstawicielami do parlamentów regionalnych. Kaszubi w Kanadzie są mocni.   

Na wieczną pamięć
Przywieziona drogą morską Chata Trapera Kaszubskiego złożona, włączona została do obiektów Centrum Edukacji i Promocji Regionu w Szymbarku. Wewnątrz urządzono wystawę dokumentującą życie i pracę kaszubskich emigrantów przed 150 laty.  Nieopodal zaistniało lapidarium – na kamieniach wyryto nazwiska tych emigrantów z kanadyjskiego Wilna, którzy spoczywają na obcej ziemi. Podczas uroczystości goście i gospodarze posadzili nieopodal chaty symboliczne dwa klony i dąb.
David Schulist za patriotyczna postawę otrzymał Medal Gloria Artis. Wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi  Kazimierz Plocke wręczył nagrody specjalne ministra  kultury i dziedzictwa narodowego Lidii i Danielowi Czapiewskim za promocję polskiej i kaszubskiej kultury na świecie. Daniel Czapiewski otrzymał także Nagrodę Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego im. Floriana Ceynowy „Budziciel Kaszubów”.
Oprawę artystyczną zapewnił zespół kameralny Cappelli Gedanensis.