"21. Dekalog Solidarności” - ocalić od zapomnienia

Dwie sklejkowe Tablice, na których Arkadiusz Rybicki i Maciej Grzywaczewski spisali 21 postulatów MKS-u, są najważniejszymi i jedynymi zabytkami na wystawie.

– Podwieszone pod sufitem są po raz pierwszy widoczne z dwóch stron – opowiada Patryk Klein, kurator wystawy. – Dzięki temu na rewersie drugiej z Tablic ujrzymy rozpoczęty, a niedokończony tekst, świadczący o ich autentyczności.

Całość ekspozycji to opowieść o twórcach Tablic i ludziach, dzięki którym przetrwały do naszych czasów, a także prezentacja postulatów Sierpnia ‘80 połączona z interaktywną wyprawą 
w świat PRL-u. Goście muzeum poznają istotę 21 robotniczych żądań - ich treść, źródło oraz tło społeczne, w jakich były formułowane. Elementem wystawy są fragmenty filmu „Ludzie w cieniu Tablic”, przygotowanego przez CMM we współpracy z Video Studio Gdańsk.

Głównym celem organizatorów jest zapoznanie z tą historią uczniów szkół gimnazjalnych i średnich, stąd nowatorska forma ekspozycji, którą - oprócz Tablic - tworzą 22 stanowiska komputerowe.

Zwiedzanie ma charakter interaktywnej gry – każdy gość otrzyma kartę magnetyczną, na której zostanie zapisany jego login (np. imię) oraz język, w jakim chce otrzymywać informacje (polski lub angielski).

W pierwszej części wystawy publiczność poznaje historię Tablic dzięki zarejestrowanym na filmach wypowiedziom ludzi zaangażowanych w ich powstanie i ochronę -  m.in. Lecha Wałęsy, Bogdana Borusewicza, Macieja Grzywaczewskiego, Arkadiusza Rybickiego oraz pracowników ówczesnego Centralnego Muzeum Morskiego: Jerzego Litwina, Mirosława Bruckiego, Wiesława Urbańskiego i Dariusza Chełkowskiego.

W drugiej części, przy stanowiskach komputerowych, rozpoczyna się rozgrywka. Każde stanowisko składa się z 40-calowego telewizora i tabletu. Zbliżenie karty uruchomi animacje komputerowe. Po obejrzeniu animacji, widz za pośrednictwem tabletu musi odpowiedzieć na dwa pytania, dotyczące przedstawionego właśnie postulatu, a system zarejestruje wynik. Na ostatnim stanowisku – podsumowującym – zwiedzający porówna swój rezultat z najlepszymi, sprawdzi średnią i pozna wszystkie prawidłowe odpowiedzi.

- Tę wystawę przygotowaliśmy we współpracy z Działem Edukacji naszego Muzeum, który stworzył ofertę zajęć muzealnych dla zorganizowanych grup szkolnych – mówi Jadwiga Klim, członek zespołu pracującego nad ekspozycją. – Bo to przecież obecni uczniowie są największymi beneficjentami przemian rozpoczętych w latach 80., a wiedzą o nich stosunkowo najmniej.

Oferta edukacyjna towarzysząca wystawie obejmuje lekcje muzealne w OKM dla uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.

Zajęcia dla szkół podstawowych

„Dziecięce postulaty”. Czy dziecięce marzenia o „kieszonkowym”, o smacznych obiadach w szkolnej stołówce, o placu zabaw na osiedlu mogą być postulatami? W trakcie zajęć uczniowie przedstawią swoje życzenia – postulaty i wspólnie poszukają sposobów na wprowadzenie ich w życie. Dowiedzą się, do kogo można się zwrócić i jak postępować, żeby spróbować zrealizować swoje pragnienia.  

 „Dzieciństwo w dobie kryzysu”. W trakcie lekcji dzieci spróbują odtworzyć sytuacje, których doświadczali ich rówieśnicy w latach 80. XX w. W celu przybliżenia życia codziennego tamtych lat, pokażemy im dawne sprzęty domowe i poprosimy, żeby zaplanowały swój czas wolny bez telewizora i komputera. Wykorzystując kartki żywnościowe i talony sprawdzimy, ile słodyczy lub mięsa mogły kupić rodziny w miesiącu.

Zajęcia dla klas 1-3 gimnazjów

„Sztuka dialogu”. W jaki sposób walczyć bez przemocy o swoje prawa? Czy łatwo jest zorganizować strajk? Zadaniem klasy będzie zorganizowanie komitetu strajkowego i opracowanie własnych postulatów. Ważnym elementem będzie sztuka dialogu – metody negocjacji i walki o swoje prawa.

Zajęcia dla klas 1-3 szkół ponadgimnazjalnych

 „Powiew wolności”. Uczniowie zapoznają się z najważniejszymi organizacjami opozycyjnymi działającymi przed 1980 r. (KOR, WZZ). Poznają najważniejsze wydawnictwa tzw. „drugiego obiegu” z lat 70. i 80.  XX w., a także oficjalne przekazy propagandy rządowej z tamtego czasu. Dowiedzą się, jak wyglądało życie codzienne strajkujących robotników w Stoczni Gdańskiej. Zastanowią się, dlaczego spośród około 700 postulatów wybrano „tylko” 21 i które z nich były najważniejsze dla strajkujących.

Lekcje trwają 60 minut. Można je zamawiać przez system rezerwacji online z tygodniowym wyprzedzeniem począwszy od 2 stycznia 2014 r.

Wystawa „21. Dekalog Solidarności” będzie czynna przez rok.

Ośrodek Kultury Morskiej

ul. Tokarska 21-25, 80-888 Gdańsk

Wejście od Motławy i ul. Tokarskiej

www.cmm.pl