Z własnym dzwonkiem na carillonowy koncert

Prezydent Miasta Gdańska, Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, Polskie Stowarzyszenie Carillonowe
serdecznie zapraszają na „Koncert dla Króla” zorganizowany z okazji 450-lecia osadzenia na wieży Ratusza Głównego Miasta
figury Zygmunta II Augusta oraz carillonu.

Sobota, 24 września 2011 roku, godzina 15.00
Gdańsk, Długi Targ
Wejście do Ratusza Głównego Miasta bezpłatne dla każdego posiadacza dowolnego dzwonka.

Patronat honorowy Konsulat Królestwa Niderlandów w Gdańsku

 
Program koncertu:
Jacob van Eyck (1590-1657)
Preludium ofte Voorspel, Questa dolce sirena, Je ne puis eviter
Wykonawca:
Gert Oldenbeuving – carillon
Giedrius Kuprevičius
Pieśń Muzy z dźwiękami trąb i dzwonów
Wykonawcy:
Giedrius Kuprevičius, Monika Kaźmierczak – carillony
Magdalena Witczak – sopran
Paweł Hulisz, Piotr Kowalkowski, Kamil Kruczkowski, Adam Stachowiak – trąbki
Krzysztof Olczak
Pieśń na jubileusz śpiewającego zegara Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku

Wykonawcy:
Monika Kaźmierczak, Anna Kasprzycka – carillony
Hevelius Brass
Chór Mieszczan Gdańskich

Kompozytorzy utworów okolicznościowych:
Giedrus Kuprevičius
Litewski kompozytor i carillonista. Urodzony w 1944 roku w Kownie, studiował w Kownie i Wilnie kompozycję i teorie muzyki, od 1957 roku regularnie gra na carillonie w Kownie. Koncertował w Nowej Zelandii, Belgii, w Niemczech, Holandii i w Gdańsku.

 28 listopada 2007 roku odbył się w Gdańsku niecodzienny koncert p.t. Muzyczny most między Gdańskim a Kownem. Na carillonach grali równocześnie Giedrius Kuprevičius w Kownie i Monika Kaźmierczak w Gdańsku, a muzyków można było oglądać na telebimach. Koncertowi patronowali marszałkowie Senatu Polski i Litwy.

 Giedrius Kuprevičius jest wszechstronnym kompozytorem nie tylko muzyki na carillon, ale także na inne instrumenty, muzyki symfonicznej, teatralnej, operowej i elektronicznej.
Swoją najnowszą kompozycję „Pieśń Muzy z dźwiękami trąb i dzwonów” napisał, by uczcić 450-lecie powstania carillonu Ratusza Głównego Miasta.
Kompozycja przeznaczona jest na dwa carillony, sopran i cztery trąbki.

W partii sopranu kompozytor wykorzystał wiersz Joachima Pastoriusa (1611-1681), profesora Gimnazjum Akademickiego w Gdańsku p.t. „Na Zegar w Gdańsku o każdej godzinie wydzwaniający wielce ujmujące melodie”

 
Krzysztof Olczak
Kompozytor i akordeonista średniego pokolenia, profesor gdańskiej Akademii Muzycznej.
W kręgu jego zainteresowań kompozytorskich znajduje się głównie muzyka kameralna, także elektronika i techniki live electronic z wykorzystaniem komputera.
 Prowadzi aktywną działalność koncertową jako akordeonista; wykonuje głównie muzykę nową.
 Interesuje się ponadto dydaktyką na poziomie szkolnictwa I i II stopnia; prowadzi liczne seminaria i spotkania z nauczycielami akordeonu, dot. m.in. pracy nad warsztatem wykonawczym, sposobów uczenia się, wykorzystania w pracy dydaktycznej najnowszych technicznych środków nauczania oraz wykonywania muz. nowej.
Jest laureatem konkursów akordeonowych i kompozytorskich. Jego kompozycje wykonywane były na wielu festiwalach muzyki współczesnej, jak np: Musik Biennale - Berlin, Internationale Studienwoche - Bonn,  Blue Lake Festival - Lappeenranta, Varna Summer, Musica Polonica Nova - Wrocław, Poznańska Wiosna, Warszawska Jesień, Scrivi e Suona - Kraków, Gdańskie Spotkania Młodych Kompozytorów "DROGA" i in. Dokonał również wielu nagrań.
 
W związku 450-leciem powstania carillonu Ratusza Głównego Miasta napisał utwór
zatytułowany: „Pieśń na jubileusz śpiewającego zegara Ratusza Głównego Miasta w Gdańsku”
Kompozycja przeznaczona jest na dwa carillony, kwintet dęty i chór mieszany

 
Wykonawcy koncertu:

Na dwóch carillonach: czyli carillonie Ratusza Głównego Miasta i na Carillonie Mobilnym Gdańsk zagrają:
- Gert Oldenbeuving – holenderski carillonista, grał jako pierwszy na nowych gdańskich carillonach, wielokrotnie koncertował w Gdańsku, propagator gdańskich carillonów, nauczyciel młodym carillonistów
- Giedrius Kuprevičius – carillonista litewski, autor utworu okolicznościowego
- Monika Kaźmierczak – carillonistka miejska
- Anna Kasprzycka – gdańska carillonistka

trąbki: Paweł Hulisz, Piotr Kowalkowski, Kamil Kruczkowski, Adam Stachowiak

sopran: Magdalena Witczak

Zespół Hevelius Brass
Chór Mieszczan Gdańskich
Instrumenty: Carillon Ratusza Głównego Miasta z 2000 roku
Wykonany przez holenderską firmę Royal Eijsbout  z Asten
Budowę ukończono pod koniec 2000 roku
Składa się z 35 dzwonów obejmujących w skali od g1 do a4
Strój średnio-tonowy
Posiada mechanizm do gry automatycznej i klawiaturę do gry koncertowej
Wygrywa co godzinę utwory z polskiego i europejskiego repertuaru
Koncerty odbywają się w każdą sobotę o godzinie 12.00

 
Carillon Mobilny Gdańsk
Wykonany przez holenderską firmę Royal Eijsbout  z Asten w 2009 roku
Składa się z 48 dzwonów o skali f1 do f5
Posiada klawiaturę do gry koncertowej
Dzwony i klawiatura zamontowane są na przyczepie ciężarówki typu MAN
Koncerty na Carillonie Mobilnym Gdańsk odbywają się okazjonalnie

 
W Sieni Ratusza Głównego Miasta:
Z okazji 450-lecia istnienia figury Króla na zwieńczeniu wieży Ratusza w Sieni Głównej zaprezentowane zostaną relikty pochodzące z dawnej, zniszczonej w czasie II wojny światowej figury:
1. okręt  pochodzący z drzewca króla z inskrypcjami, podpisami i datami wykonawców napraw
i renowacji. Okręt wykonano prawdopodobnie w 1709 r. w czasie jednej z napraw posągu.
2. płaszcz Króla pełniący funkcję żagielka- wiatrowskazu
3. jeden ze złoconych liści zdobiących górną część hełmu Ratusza.

Zapraszamy również do obejrzenia prezentacji składającej się z dwóch części:
1. Król, analiza ikonografii -źródeł inspiracji do rekonstrukcji króla w 1950 r.
2. Hełm - ikonografia i ostatnie prace remontowe

 
Rys historyczny:
Wszystko zaczęło się od katastrofy. W dniu 3 października 1556 roku w gdańskim Ratuszu Głównomiejskim wybuchł pożar, który prawie doprowadził do doszczętnego zniszczenia najważniejszej budowli nowożytnego Gdańska. Ogień udało się jednak opanować, a władze miejskie postanowiły przebudować gotycki Ratusz i nadać mu cechy renesansowe. Do 1560 roku wykonano hełm dla wieży budynku, a rok później na jej czele stanął zamówiony pozłacany posąg ówcześnie panującego króla Rzeczpospolitej Zygmunta II Augusta. To właśnie ten władca pozwolił miastu cieszyć się pokojem, gdyż w 1557 roku wydał edykt tolerancyjny, który gdańskich protestantów (będących w mieście większością) równał z katolikami.

Jeden z największych i najbujniej rozwijających się ośrodków Europy Środkowej mógł sobie pozwolić na jeszcze jeden element wieży ratuszowej, która miała świadczyć o potędze  miasta i jego włodarzy. W hełmie wieży zainstalowano czternaście dzwonów odpowiednio dobranych pod względem harmonicznym, które tworzyły instrument muzyczny – carillon. Każdy z tych elementów był przyozdobiony herbami miasta, Prus Królewskich i Królestwa Polskiego, a litery umieszczone na dzwonach układały się w łacińską sentencję: Czas obejmuje cały świat i w jego przestrzeniach przemija wszystko pod niebem. Wykonał mnie Johannes Moor z Hertogenbosch w roku pańskim 1560. W ten sposób serce miasta, jakim był Ratusz, zyskało oprawę muzyczną, na którą mogły sobie pozwolić wówczas najbogatsze miasta europejskie (głównie niderlandzkie), a wśród nich i Gdańsk. Mieszkańcy miasta i przyjezdni mogli wysłuchiwać pięknych melodii granych z ratuszowej wieży w ważnych chwilach dla kraju i lokalnej społeczności. Gdański carillon odzywał się podczas wjazdów polskich królów, wyborów do władz miejskich, zakończenia jarmarku dominikańskiego, a także obwieszczał śmierć burmistrzów i rajców.
Nadzór i opiekę nad gdańskimi carillonami sprawuje Muzeum Historyczne Miasta Gdańska.