Możesz mieć swoją piszczałkę!

Społeczna zbiórka pieniędzy na odbudowę instrumentu – i ty możesz mieć swoją piszczałkę!

Rozstrzygnięto Międzynarodowy Konkurs Organmistrzowski na koncepcję odbudowy organów Mertena Friese w kościele franciszkanów p.w. św. Trójcy w Gdańsku. Zwyciężyła firma Kristiana Wegscheidera z Drezna. Laureata wyłoniono spośród pięciu zakwalifikowanych do finału firm organmistrzowskich – dwóch z Niemiec i dwóch z Holandii oraz jednej z Belgii. Łączny koszt budowy instrumentu kształtować się będzie w granicach jednego miliona euro.   
Uroczyste ogłoszenie wyników i wręczenie pierwszych certyfikatów dla darczyńców odbyło się w środę, 19 października 2011 r. w kościele św. Trójcy.

Zostań patronem wielkich organów
Z tej okazji organista Andrzej Mikołaj Szadejko – zagrał na klawesynie - i trębacz Paweł Hulisz dali krótki okolicznościowy koncert muzyki dawnej. W świątyni oglądać można projekt zwycięski i pozostałe prace zakwalifikowane do finału oraz kopie dokumentacji sporządzonej w czasie wojny przez konserwatorów niemieckich, która umożliwia stopniowe przywracanie do dawnej świetności kościoła i instrumentu. Zwycięska firma Kristiana Wegscheidera z Drezna ma na swoim koncie budowę około dziewięćdziesięciu instrumentów w Europie, przede wszystkim w Niemczech, obecnie konstruuje organy w kościele w Pasłęku niedaleko Elbląga.
- Cieszymy się, że możemy dla państwa te organy odbudować, jest to wzbogacenie naszego życia zawodowego, dziękujemy za okazane zaufanie – powiedział Kristian Wegscheider –
- Mamy nadzieję, że instrument zabrzmi w 2014 roku, na okoliczność 500. rocznicy wybudowania tutejszej świątyni – powiedział o. Tomasz Jank, rektor kościoła św. Trójcy.
Inicjatorami odbudowy instrumentu – unikatowego na skalę europejską - są franciszkanie i Gdańskie Stowarzyszenie „Dziedziniec”. Realizację projektu odbudowy dofinansowuje Miasto Gdańsk, dotacja przyznana w tym roku wynosi blisko 240 tys. zł. Patronuje odbudowie prezydent Miasta Gdańska, Paweł Adamowicz, który jest prywatnym sponsorem jednej z piszczałek. Społeczna zbiórka pieniędzy na zrealizowanie przedsięwzięcia trwa. Każdy – osoba prywatna, firma, zależnie od możliwości, stać się może patronem odbudowy. Wpłacone pieniądze posłużą na odtworzenie jednej, lub kilku piszczałek, a nazwisko każdego ofiarodawcy umieszczone zostanie na oddzielnej tablice na ścianie wewnątrz kościoła.
Podziwiać już można w dużej części odrestaurowaną i zmontowaną szafę organową o ogromnej wartości historycznej i artystycznej. Dzięki zapobiegliwości konserwatorów niemieckich, którzy pod koniec wojny instrument, wraz z prospektem, rozebrali i wywieźli do wsi Lichnowy na Żuławach, większość elementów zabytkowych ocalała. Prace przebiegają pod nadzorem konserwatorskim i organmistrzowskim.

Kontynuacja muzycznych tradycji Gdańska. Zabrzmią kantaty Bacha
- To bardzo ważny historyczny moment zamykający etap prac przygotowawczych – powiedział dr Andrzej Mikołaj Szadejko, artysta muzyk, organista, koordynator projektu. – Sam instrument – jest duszą świątyni, więc wybór firmy, z którą chcemy przedsięwzięcie realizować, to jedna z najpoważniejszych decyzji dotyczących projektu. Bardzo się cieszę, że w konkursie wzięły udział najlepsze firmy z całej Europy. Wybraliśmy tę, która gwarantuje nam, że instrument będzie nie tylko jednym z najznakomitszych w Europie. Przede wszystkim wykonawca, mający duże tradycje w restaurowaniu instrumentów w rejonie bałtyckim, zagwarantuje nam, że wybudowane organy będą bardzo bliskie kulturze muzycznej Gdańska.
- Instrument będzie można wykorzystać do realizacji projektów związanych z kulturą muzyczną Gdańska, ale nie tylko, ponieważ jego konstrukcja umożliwi też wykonywanie, zgodne z historyczną praktyką, kantat Bacha, co na przykład nie jest możliwe, bo w kościele w. Tomasza zostało wszystko przebudowane – dodaje Szadejko.
Organy w tej świątyni usytuowane przy lektorium umożliwiały – i tak będzie po ich odbudowie – organizowanie koncertów organowych  z orkiestrą, solistami i z chórami, które usytuowane będą na tym samym poziomie. Są to najlepsze warunki koncertowe w przestrzeni sakralnej.
W kościele św. Trójcy będącym w trakcie restauracji od kilku lat toczy się intensywne życie muzyczne. Gdy Andrzej Mikołaj Szadejko przybył do Gdańska na studia, zapoznał się z niepowtarzalnym wnętrzem i panującymi w nim warunkami, poznał pełnych inicjatywy ojców franciszkanów, związał się współpracą z tym kościołem.

Oryginalna przestrzeń gotycka, niespotykane warunki akustyczne
- Jest to miejsce wyjątkowe w skali Polski o niespotykanych i zadziwiających wręcz warunkach akustycznych do wykonywania muzyki, co za każdym razem potwierdzają wykonawcy, których zapraszamy – mówi dr Andrzej Mikołaj Szadejko. – Można tutaj realizować nie tylko projekty muzyczne, ale i teatralne, plastyczne, co zapewnia oryginalna przestrzeń gotycka.
W kościele św. Trójcy odbywa się co roku we wrześniu Festiwal im. Johanna Gottlieba Goldberga pod kierunkiem gdańskiej klawesynistki, Aliny Ratkowskiej, która jest inicjatorem i dyrektorem festiwalu. Festiwal ściąga najlepsze muzyczne sławy wykonawcze ze świata. Andrzej Mikołaj Szadejko, który na co dzień związany jest z Biblioteka Gdańską PAN i realizuje projekty muzyczne dotyczące gdańskich muzykaliów, organizuje w tym wnętrzu koncerty odkrytej dawnej muzyki gdańskiej.
- Pokazujemy publiczności, co jest ich dziedzictwem – przypomina Szadejko. – Zainteresowanie słuchaczy jest coraz większe, ale cały czas mam świadomość, że jesteśmy na początku drogi. Współpraca z ojcami franciszkanami układa się znakomicie, ojciec Tomasz Jank, rektor kościoła św. Trójcy, wykazuje ogromne zrozumienie dla spraw artystycznych, otrzymujemy pomoc od strony organizacyjnej i logistycznej.  
Już teraz organizatorzy zapraszają dzieci na nietypowy – drugi już – koncert „poniszczmy razem”, który odbędzie się przed świętami Bożego Narodzenia 2011 r.
- Wszystkie dzieci dostana do rąk lizaczek – świstawkę i będziemy razem próbowali stworzyć z dźwięków muzyką – zapowiada Szadejko. W ubiegłym roku gościliśmy przeszło tysiąc maluchów i wszystko bardzo dobrze się udało, wszyscy piszczeli na wszystkie strony, teraz to powtórzymy i postaramy się, aby ta muzyka nabrała jakichś kształtów.

* * *
Osoby, firmy, które chciałyby zostać Patronami Wielkich Organów w Kościele Franciszkanów p.w. Św. Trójcy w Gdańsku proszone są o kontakt z koordynatorem projektu dr Andrzej Mikołaj Szadejko, tel. 698 199 330, [email protected] lub z rektorem kościoła św. Trójcy o. Tomasz Jank, tel. 606 231 933
[email protected] lub ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Kościoła św. Trójcy "Dziedziniec" w  Gdańsku [email protected]