Kleszcze są to niewielkie zwierzęta należące do gromady pajęczaków. Najczęściej bytują w trawach, lasach, choć możemy je też spotkać w naszym ogrodzie. Ich ugryzienia są praktycznie bezbolesne, przez co niekiedy ciężko nam dostrzec, że mamy je na sobie. Kleszcze najbardziej aktywne są w godzinach porannych, ale też późno popołudniowych. Szczyt ich aktywności rocznej przypada na maj-czerwiec i wrzesień-październik. Ze względu na ciepłe zimy, okres żerowania kleszczy może się wydłużać w zależności od temperatury.
- Żeby nie złapać, bądź zminimalizować ryzyko kontaktu z tym pajęczakiem, należy wiedzieć, gdzie i kiedy mogą na nas czyhać - mówi Karol Skonieczny, starszy specjalista Służby Leśnej z Nadleśnictwa Starogard. - Skoro kleszcze najbardziej aktywne są rano i późnym popołudniem, na spacer wybierajmy godziny około południowe. Chodźmy środkiem ścieżek, z dala od przydrożnych traw i krzaków. Jeśli chcemy np. zbierać kwiaty i zioła na polanie - róbmy to na jej środku, a nie na obrzeżach, i dopiero wtedy, gdy dobrze obeschnie rosa - tłumaczy leśnik.
Kleszcze żywią się krwią
Jak tłumaczy pracownik Nadleśnictwa Starogard, kleszcze atakują głównie zwierzęta leśne, choć z braku pożywienia przenoszą się również na ludzi oraz zwierzęta domowe.
- Kleszcze potrzebują krwi, by z larwy zmienić się w nimfę, a z niej w postać dorosłą. Potrzebują jej również, by samica mogła złożyć jaja. Te pasożyty żywią się krwią kręgowców, ale najchętniej zwierząt leśnych, gryzoni, ptaków i wiewiórek, a człowieka atakują tylko z braku lepszych źródeł pożywienia. Co ciekawe, zwykle wystarczy jedno żerowanie w każdym stadium, chyba że zostało ono przerwane, a wtedy będą chciały je dokończyć na tym samym żywicielu – zauważa specjalista Służby Leśnej.
Pierścieniowate zaczerwienienie skóry
Kleszcze mogą przenosić bardzo groźne choroby zakaźne m.in. boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu. Borelioza jest chorobą bakteryjną. Charakterystycznym jej objawem jest pierścieniowate zaczerwienienie skóry wokół miejsca ukąszenia przez kleszcza. W późniejszym stadium choroby może pojawić się przewlekłe zmęczenie, gorączka, bóle głowy, bóle mięśniowe, ogólne osłabienie. Ryzyko przeniesienia zakażenia przez kleszcza istotnie rośnie, gdy kleszcz przebywa w skórze co najmniej 36 godzin, dlatego ważne jest szybkie i prawidłowe usunięcie kleszcza. Borelioza jest chorobą na którą nie ma szczepionki, dostępne jest leczenie przyczynowe - antybiotykoterapia trwająca co najmniej 21 dni.
Szczepionka chroni przed KZP
Znacznie poważniejsze jest Kleszczowe Zapalenie Mózgu (KZP) To choroba wirusowa, która w początkowym okresie może zostać nie rozpoznana z powodu mało charakterystycznych objawów. U osób zakażonych z objawami wyróżniamy 2 fazy choroby. Pierwsza faza pojawia się po 7-14 dniach od ukąszenia przez kleszcza i związana jest z występowaniem wirusa we krwi. Objawy które mogą wystąpić w tej fazie to: gorączka, ból głowy, ból mięśni (utrzymują się około tygodnia).
Druga faza choroby związana jest z obecnością wirusa w OUN. Objawy to bóle głowy, gorączka, nudności, wymioty, utrata przytomności, zespół zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu. Objawy zwykle ustępują po 2 - 3 tygodniach, ale nawet u 58 proc. chorych przebycie KZM może wiązać się z występowaniem powikłań.
Jedynym skutecznym sposobem zapobiegania kleszczowemu zapaleniu mózgu i jego następstwom są szczepienia ochronne. Szczepienia warto zaplanować w taki sposób, aby uzyskać odporność jeszcze przed sezonem aktywności kleszczy, a szczególnie przed planowanym wypoczynkiem w okresie wiosenno-letnim. Aby skutecznie chronić się przed zakażeniem konieczne jest przyjęcie 3 dawek szczepienia pierwotnego oraz dawek przypominających co 3-5 lat.
Jak nie dać się kleszczom?
Szczepienia nie zwalniają nas od podejmowania innych sposobów zapobiegania ukłuciom przez kleszcza. Ryzyko kontaktu z nimi można ograniczyć przez noszenie odpowiedniej odzieży i stosowanie specyfików odstraszających te małe osobniki. Po powrocie z miejsc bytowania kleszcza należy dokładnie obejrzeć całe ciało.
- Wskazane są kryte buty, długie spodnie i długi rękaw. Na jasnej odzieży łatwiej wypatrzeć kleszcze. Dobrze jest zastosować repelenty przeciw kleszczom. Te najskuteczniejsze zawierają DEET. Pamiętajmy, że kleszcze nie spadają z drzew. Wspinają się na krzewy do wysokości około 120 cm. Stosowanie nakrycia głowy, jako środka zapobiegawczego przed atakami tych pajęczaków, ma mały sens - wyjaśnia Karol Skonieczny.
Napisz komentarz
Komentarze